Ukraine vừa có bước tiến mới khi lần đầu tiên giới thiệu máy bay chiến đấu Su-27 được trang bị bom chính xác GBU-39, đánh dấu một giai đoạn mới trong cuộc xung đột với Nga.
Đoạn video do quân đội Ukraine công bố cho thấy chiếc Su-27 Flanker đã được tích hợp loại bom này, nâng cao khả năng tấn công chính xác từ khoảng cách xa, tương tự như những gì đã thấy trên các máy bay MiG-29 Fulcrum trước đó. Việc này khẳng định khả năng thích ứng nhanh chóng của lực lượng không quân Ukraine trong việc nâng cao hiệu quả tấn công nhằm đối phó với các lực lượng Nga.
 |
| Đoạn video cho thấy việc nạp bom GBU-39 trên Su-27 bằng cách sử dụng giá bốn nòng BRU-61 với bộ chuyển đổi tùy chỉnh, cùng với sự xuất hiện đầu tiên của tên lửa AIM-9X trong kho vũ khí của Ukraine, tăng cường khả năng không chiến của Kyiv. Nguồn ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine/Boeing |
Video công bố cũng cho thấy, quá trình nạp bom GBU-39 vào giá BRU-61, gắn trên bộ chuyển đổi tùy chỉnh dưới giá treo vũ khí của Su-27. Đáng chú ý, đây cũng là lần đầu tiên Ukraine cho thấy sự xuất hiện của tên lửa AIM-9X trong kho vũ khí, cho thấy nỗ lực mở rộng khả năng không chiến của không quân Ukraine. Tên lửa AIM-9X trước đây được sử dụng trong hệ thống phòng không NASAMS và F-16 của Ukraine, mặc dù là các phiên bản AIM-9L và AIM-9M cũ hơn.
GBU-39, còn được gọi là bom đường kính nhỏ (SDB), là loại bom dẫn đường chính xác có trọng lượng 250 pound. Với khả năng tấn công từ xa trong mọi điều kiện thời tiết, loại bom này sử dụng hệ thống định vị toàn cầu (GPS) để điều hướng, cho phép đạt tới tầm bắn hơn 40 hải lý (tương đương khoảng 74 km) từ độ cao lớn.
Ưu điểm nổi bật của GBU-39 là kích thước nhỏ gọn, cho phép máy bay có thể mang nhiều bom hơn trong một lần xuất kích, từ đó tối đa hóa hiệu quả tấn công mà vẫn giảm thiểu thiệt hại phụ. Sử dụng giá đỡ BRU-61, có thể chứa tới bốn quả bom cùng lúc, hệ thống này đã cải thiện đáng kể tải trọng của máy bay và tối ưu hóa hiệu quả xuất kích trên chiến trường.
 |
| Mỹ gần đây đã đặt mua thêm bom đường kính nhỏ GBU-39/B, cho cả không quân và các đồng minh nước ngoài, bao gồm cả Ukraine. Nguồn ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine |
GBU-39 được phát triển bởi Boeing nhằm đáp ứng yêu cầu của Bộ Tư lệnh Không chiến Mỹ và lần đầu tiên được triển khai trên máy bay F-15E Strike Eagle. Loại bom này dự kiến tương thích với nhiều loại máy bay khác nhau như F-16, B-1 Lancer, F-22 và F-35.
Được sản xuất lần đầu tiên vào năm 2005 và chuyển giao vào năm 2006, GBU-39 đã trở thành một trong những vũ khí không chiến quan trọng nhờ khả năng xuyên thủng các mục tiêu kiên cố và tránh bị phát hiện bởi hệ thống phòng không đối phương nhờ hệ thống dẫn đường GPS/INS.
Su-27 của Ukraine đã đóng vai trò chiến lược trong cuộc xung đột này. Các phi công thuộc Lữ đoàn Hàng không Chiến thuật 831, một đơn vị tiền tuyến từng nhận Su-27 từ năm 1985, đã tham gia các cuộc không chiến ác liệt với lực lượng Nga. Mặc dù Su-27 ban đầu được thiết kế chủ yếu cho nhiệm vụ không đối không, Ukraine đã linh hoạt triển khai máy bay này cho nhiệm vụ không đối đất với các loại vũ khí của phương Tây, bao gồm AGM-88 HARM, GBU-62 JDAM-ER, AASM Hammer và GBU-39 SDB.
Điều đáng chú ý, các Su-27 của Ukraine khác biệt so với các mẫu Su-35 của Nga về hệ thống điện tử và khả năng chiến đấu. Mặc dù Su-27 của Ukraine đã được nâng cấp radar và hệ thống liên lạc vào đầu thập kỷ 2010, chúng vẫn không tiên tiến bằng Su-35, loại máy bay được trang bị radar AESA và hệ thống vũ khí hiện đại hơn. Tuy nhiên, các phi công Ukraine đã tận dụng hiệu quả chiến thuật để khắc phục sự chênh lệch về công nghệ này.
Một chi tiết khác cũng gây chú ý là việc Ukraine sử dụng ngụy trang “Compass Ghost Gray” trên một số chiếc Su-27, lấy cảm hứng từ máy bay chiến đấu F-15 của Mỹ. Điều này giúp giảm khả năng bị phát hiện bởi hệ thống phòng không và máy bay đối phương, đồng thời bảo vệ những tài sản chiến lược của không quân Ukraine. Ukraine hiện là quốc gia châu Âu duy nhất ngoài Nga và Belarus còn sử dụng Su-27.
Từ thời Liên Xô, Ukraine đã kế thừa khoảng 70 chiếc Su-27, tuy nhiên, do những khó khăn về bảo trì và thiếu phụ tùng thay thế, chỉ còn khoảng 26 chiếc vẫn hoạt động tính đến năm 2021. Bên cạnh các phiên bản tiêu chuẩn, Ukraine còn sở hữu các biến thể nâng cấp như Su-27S1M, Su-27P1M, Su-27UBM1 và Su-27PU1M, được trang bị các linh kiện và hệ thống GPS tiêu chuẩn NATO. Với sự hỗ trợ từ Mỹ, Ukraine đã tích hợp thành công một số vũ khí phương Tây, trong đó có bom GBU-39 và có khả năng là bom Paveway IV do Anh cung cấp.
Đáng chú ý, Mỹ vừa ký hợp đồng với Boeing trị giá 6,9 tỷ USD để sản xuất và cung cấp thêm bom GBU-39 cho cả Không quân Mỹ và các đồng minh, trong đó có Ukraine. Hợp đồng này sẽ kéo dài đến cuối năm 2035, mở ra triển vọng tăng cường sức mạnh không chiến của Kyiv trong thời gian tới.
